گزارش های زیادی درباره پایین آمدن سن اعتیاد تا کنون نوشته ایم. اما واقعا بخشی از این موضوع به نگرانی مسئولان دررابطه با این معضل اعتیاد در جامعه بر میگردد و بخشی دیگر هم برگرفته از انوع بیماریها خواهد بود که شاید هر کدام از ما این سؤال را بارها پرسیده باشیم که چرا در دهه های اخیر بیماری سرطان و سکته های قلبی و عروقی بیش از گذشته در خانوادهها زیاد شده است. اما همه ماجرا موضوع دیگری است. اینکه بخشی از فشارهای جامعه و خانواده تنها علت مشکلات و کشیده شدن جوانها به سوی اعتیاد نیست اگرچه میتواند یک درصد برگرفته از عادت های ناشی از خانواده های بدسرپرست باشد اما واقعیت این است که مواد مخدر همچنان در کشور ایران و سایر کشورها به راحتی در دسترس عموم مردم به ویژه نوجوانها و جوانها قرار گرفته است. طبق آمار منتشر شده افزایش ۸۶ درصدی خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی عروقی، سرطانها و بیماریهای تنفسی با مصرف مواد مخدر دودزا بوجود میآید. پس علت مرگهایی که از اعتیاد سرچشمه میگیرند، کم نیست و در طول سال شاهد اتفاقات ناگوار برای خانوادههایی هستیم که جوان های آن های در مسیر اعتیاد گرفتار شدهاند. اما چه راه حلهایی میتواند مقادیری از دسترسی به مواد مخدر در کشور را کاهش دهد.
تاجداری:افزایش مالیات، بازار سیگار را کم نکرد
محمدرضا تاجدار رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی درباره مالیات بر ارزش افزود برای تولیدگان داخلی عنوان کرد:گاهی بازار در اختیار کالاهای دخانی قاچاق قرار میگیرد. وقتی صحبت از سختگیری و پرداخت مالیات میشود، کالاهای قاچاق وارد شده و به صورت جعلی در دسترس قرار میگیرند تا مشمول مالیات نشوند. همین موضوع کار مسئولان را چندبرابر میکند. چرا که علاوه بر رسیدگی به مالیات کالاها باید مقابل قاچاق هم ایستادگی کنند.
وی در ادامه بیان کرد: کالاهای قاچاق هیچ کدام از این مالیاتها را پرداخت نمیکنند و به رقیب جدی تولید کننده داخلی تبدیل میشوند. در این شرایط، در آینده شرکتهای تولیدی همه به این سمت میروند که خودشان مستقیم کالا را به دست خرده فروش نهایی برسانند تا با حذف عامل کشوری و استانی توزیع، تا کالا با نرخ مناسبتری در اختیار مصرف کننده قرار بگیرد. بازار سیگار یک بازار رقابتی است که در آن نزدیک به ۱۷ تولید کننده داخلی با ۵۰۰ تا ۶۰۰ قلم کالای قاچاق در کسب سهم بازار رقابت میکنند.
تاجداری در ادامه گفت:موضوع مالیات بر سیگار همواره مناقشاتی بین وزارت بهداشت و تولیدکنندگان سیگار به همراه داشته؛ چرا که مجموعه وزارت بهداشت و ستاد کشوری کنترل دخانیات کشور معتقدند سیگار در ایران ارزان است و با افزایش مالیات بر سیگار مصرف کاهش مییابد و برای خزانه نیز یک منبع درآمد است.
سید قاسم صبایی: سلامت جامعه در خطر اعتیاد همه گیر
سید قاسم صبایی استاد دانشگاه شهید بهشتی معتقد است، اعتیاد به موادمخدر یکی از مهمترین مشکلات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی است که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه بشری محسوب شده و موجب رکود اجتماعی در زمینههای مختلف میشود. همچنین ویـرانگریهای حاصل از آن زمینهساز سقوط بسیاری از ارزشها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی شده و بدین ترتیب سلامت جامعه را بهطور جدی به مخاطره میاندازد.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: یکی از قابلیتهای اساسی شبکههای اجتماعی و فضای مجازی دسترسی به مخاطب است و میتوان از این ظرفیتها در امر پیشگیری از ابتلا به مصرف مواد مخدر مخدر صنعتی و شیمیایی استفاده کرد.
یکی از نگرانیهای عصر حاضر در مباحث آسیبهای اجتماعی، توسعه مصرف مواد مخدر و روانگردانها است که جوانان را مورد تهدید جدی قرار داده و به یکی از چالشهای متولیان و دستاندرکاران امر بدل شده است. بر این اساس بهتر است با شناخت صحیح چنین پدیدههایی و ارائه نسخههای کاربردی و عملیاتی، تلاشی برای مهار و کنترل آن آغاز شود.
سارا منیری فرد: مواد مخدر تسکین درد فشارهای اقتصادی شده است
سارا منیری فرد جامعهشناس هم میگوید،مهمترین عامل افزایش مصرف کنندگان مواد مخدر در وهله اول مربوط به مشکلات اقتصادی و بیکاری در جامعه است.بیشتر جوانان پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه قادر به ورود به بازار کار نیستند و مجبور میشوند به شغلهایی ناهمخوان با شأن اجتماعی و تحصیلاتشان رو بیاورند که همین امر سبب ناامیدی جوانان میشود و آنان برای تسکین خود به مصرف مواد مخدر پناه میآورند.
این جامعهشناس افزود: نهادهای مختلف جامعه مانند خانواده و دولت برنامهریزی مناسبی برای پرکردن اوقات جوانان ندارند و عدم برنامهریزی، جوانان را به تفریحهای ناسالم مانند مصرف مواد مخدر سوق میدهد.
منیریفرد با اشاره به آمار قابل توجه بیکاری در کشور تصریح کرد: هنگامی که با چنین وضعیتی در بخش اشتغال مواجه هستیم، اوقات فراغت اهمیت بیشتری پیدا میکند، زیرا جوانان بیکار، مخصوصا افرادی که دارای تحصیلات هستند دچار ناراحتیهای روانی میشوند و برای تسکین خود به مصرف مواد مخدر پناه میآورند.
منیریفرد در خصوص کارایی نداشتن فرهنگ سازی انجام شده در سطح جامعه خاطرنشان کرد: مشکل از فرهنگ سازی نیست، مشکل آنجا است که نحوه درست فرهنگ سازی را بلد نیستیم.
با این حال باید منتظر ماند و دید که فعالان و مسئولان درباره وضعیت اعتیاد بالای جامعه دست به کار خواهند شد یا خیر.