اینکه چرا مردم دیگر علاقه چندانی به خواندن و مطالعه ندارند، نه تنها بررسی شده بلکه به گونه های مختلف هم سعی شد تا از طریق تبلیغات بازار نشر در بین مردم پررنگ تر شود. اما به نظر می‌رسد تا آرامش در جامعه حکمفرا نباشد، وضعیت نشر و کتابخوانی و سرانه مطالعه پائین خواهد بود.
نشر کتاب در هر وضعیتی دارای 4 رکن است؛ پدیدآورنده، ناشر، فروشنده و خریدار. منظور از پدیدآورنده، نویسنده، مترجم، هنرمند، خطاط، نقاش و هر کسی است که کتابی را پدید می‌آورد. اگر روی مسائل اصلی حوزه پدیدآورنده کتاب متمرکز شویم، متوجه خواهیم شد که مسئله اصلی این است که کتاب خوب تولید نمی‌شود. وقتی این اتفاق افتاد، طبعاً بعداً هم ناشر نمی‌تواند آن را برای انتشار بپذیرد و منتشرش کند، فروشنده نمی‌تواند آن را عرضه کند و خریدار هم راغب نخواهد شد آن را بخرد و بخواند.
در کشورهای پیشرفته تولید علم فقط بر عهده مؤلفان و ناشران گذاشته نمی‌شود، بلکه پژوهشگاه‌هایی ایجاد می‌شود که دولت‌ها برای آنها هزینه می‌کنند. در کشور ما چقدر برای پژوهش و تولید علم هزینه می‌شود؟ ما منتظریم که ناشری کتابی منتشر کند و بعد حق التألیفی به پدیدآورنده کتاب پرداخت شود.
نیمه دوم هر سال فصل فروش کتاب بوده و با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها رونق بسیاری به کتاب‌فروشی‌ها می‌آمد، اما امسال بر خلاف سال‌های گذشته رکود مطلق بوده و این صنف نیز همچون سایر صنوف از آسیب‌های اتفاقات اخیر بی‌بهره نمانده‌اند.
با توجه به اینکه نیمه‌ی دوم هر سال، فصل پاییز و زمستان، تمایل به خرید کتاب جان می‌گرفت و رونق به بازار کتاب می‌آمد، اما امسال در پی اعتراضات اخیر و اتفاقات پس از آن، مردم رغبت و تمایلی برای خرید کتاب نداشته و عبور از فصل پاییز هم سبب نشد که فروش کتاب جان دوباره‌ای بگیرد.
به گزارش خبرآنلاین این روزها با فروشگاه‌ها و ناشران صحبتهایی شده که آنها گرانی و قیمت بالای کتاب را یکی دیگر از عللی دانسته‌اند که سبب شده تا مردم از خرید کتاب بازبمانند.
اگر بخواهیم رکود امسال را با رکود دوران کرونا مقایسه کنیم به این نتیجه می‌رسیم که در زمان کرونا خریدهای اینترنتی کتاب در فروش کتاب تأثیر به سزایی داشته؛ اما اتفاقات اخیر باعث نشد که مردم به خرید کتاب در فروشگاه‌ها روی بیاورند.
پایین بودن سرعت اینترنت و در برخی مواقع قطع شدن اینترنت سبب شد حتی برخی از فروشگاه‌ها و انتشاراتی که خودشان فروش اینترنتی نداشتند، آسیب ببیند؛ چرا که سایت‌ها و اپلیکیشن‌هایی که کار فروش کتاب‌های‌شان را انجام می‌دادند نتوانستند کار خود را به درستی انجام دهند و این منجر به آسیب و اختلال در بخش فروش آنلاین آثار آنها گردید.
از دیگر عوامل رکود کتاب می‌توان به کم کاری ناشران نسبت به قبل اشاره کرد و اینکه معرفی و تبلیغ کتاب صورت نگرفت.
هر چند همیشه یک سری از کتاب‌ها در لیست بالای فروش قرار می‌گیرند؛ اما اتفاقی که سبب ساز افزایش خرید کتاب در این حوزه باشد، نشده است.
اما در ادامه مسعود کوثری مدیر انتشارات علمی و فرهنگی درباره دلیل استقبال از بازار کتاب گفت: به نظر می‌رسد در این ماه های اخیر مردم دچار آسیب های جدی روحی و روانی شده‌اند. به همین دلیل اکثریت مردم جامعه حال خوبی ندارند. بنابراین علاوه بر مسائل اقتصادی، مشکلات اجتماعی نیز عاملی است که مردم چندان علاقه‌ای به کتابخوانی و مطالعه ندارند. البته این جوان‌ها هستند که می‌توانند شرایط فعلی را تغییر دهند.
همچنین بسیاری از ناشران به علت مسائل گرانی کاغذ امکان چاپ کتاب را نداشتند بنابراین علت کاهش چاپ کتاب در سال ۹۷ ممیزی‌های وزارت ارشاد نبوده و دلیل اصلی به بازار کاغذ مربوط می‌شود. در واقع ناشران که به علت نوسانات بازار ارز ترس این را داشتند که سرمایه خود را از دست بدهند تلاش کردند که کاغذهای خود را حفظ کنند، در نتیجه کتاب کمتری را چاپ کردند.